Manisa 1. İdare Mahkemesi, tarifelerin uygun olmadığına, 17 ilçede uygulamalarda uyumsuzlukların olduğunu tespit etti ve tarifeyi iptal etti. Azboy, 2021 tarifesindeki yanlış hesaplamalar neticesinde fazla elde edilen gelirlerin halka iadesi için yeniden çalışmalar yürüteceğiz. Açılan davalar neticesinde Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Cengiz Ergün elde edilen mahkeme kararı sonucu kullanılan su miktarı üzerinden alınması yönündeki meclis kararıyla Manisa halkından fazla tahsil edilen ücreti engellemiş olduk. İptal kararıyla birlikte Manisa Büyükşehir Belediyesi 2022 yılı katı atık tarifesini metreküp üzerinden hesaplayarak hazırladı” dedi.
CHP Şehzadeler Belediye Meclis Üyesi Mali Müşavir Emrah Azboy, Manisa Büyükşehir Belediyesi ve Şehzadeler Belediyesi’nin uyguladığı 2021 yılı Evsel Katı Atık Toplama Tarifelerinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle işlemin iptali için idari yargıya dava açtı. Davada Manisa 1. İdare Mahkemesi tarifenin tümünün iptaline kararı verdi. Davalı Mahkeme Manisa Büyükşehir Belediyesi Başkanlığının süre aşımı itirazı ile davalı Şehzadeler Belediye Başkanlığının süre aşımı ve ehliyet itirazlarını yerinde görmeyerek davayı esastan görüştü.
MAHKEME KARARI
Mahkeme kararına göre katı atık bertaraf tesislerinin kurulması, isletilmesi ve buna bağlı olarak bu tesislere ilişkin tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi hususunda Büyükşehir Belediyelerinin asli yetkili ve görevli kabul edildiği, ilçe ve/veya ilk kademe belediyelerinin ise, bu süreçte sadece katı atıkları toplamak ve aktarma istasyonlarına taşımak ile yükümlü kılındıkları; öte yandan 2872 sayılı Kanunun 11. maddesinde; söz konusu bertaraf tesislerinin isletme, bakım ve onarım masraflarını karşılamak üzere, katı atık toplama, tasıma ve bertaraf ücretinin alınacağı ifade edildiği dikkate alındığında, katı atık bertaraf sürecinde oluşan maliyetlerin bir bütün olarak (toplama, tasıma ve bertaraf) değerlendirilmesi ve bu süreçte oluşan (tüm) giderlerin bu hizmetten yararlananlardan Büyükşehir Belediye Meclisinin onayı ile belirlenecek (tek) katılım ücreti ile karşılanacağı/karşılanması gerektiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, uyuşmazlıktan olduğu gibi birden fazla (ilçe ve büyükşehir) belediye meclislerince farklı (toplama, tasıma ve bertaraf) maliyet kalemlerine ilişkin olarak alınan kararlar olsa dahi, tek bir ücret olarak tahakkuk edecek katı atık tarife ücretinin herhangi bir kısmında hukuka aykırılığın tespiti halinde katı atık tarifesinin ve bu tarifenin oluşmasına gerekçe teşkil eden belediye meclis karar(lar)ının iptaline hükmedilmesi gerekmektedir. Olayda, Şehzadeler ilçesinde dava konusu edilen karar neticesinde, kırsal ve kentsel atık toplama ve tasıma bedelleri olarak sırasıyla 7,98 TL ve 11,70 TL bedel belirlendiği, aynı döneme ilişkin olarak davalı idarelerce ibraz edilen belgelerden, Manisa ilinde bulunan Şehzadeler Belediyesi dışındaki- 16 belediyenin, 12 tanesinin kentsel atıklarının toplama ve tasıma bedellerinin; 9 tanesinin kırsal atıkların toplama ve tasıma bedellerinin Şehzadeler ilçesinden daha düşük olduğu, öte yandan dava konusu edilen kararın Büyükşehir Belediyesince onaylanmasına dayanak teşkil eden 15/12/2020 tarih ve 79 sayılı Plan ve Bütçe Komisyonu kararında, "Toplam sistem maliyeti hesaplarının harcama kalemlerini ispatlayıcı nitelikte evrak tarifenin ekinde bulunmadığı ve 17 ilçenin toplam sistem maliyet hesaplamalarında farklılıklar olmasından dolayı ilçelerden gelen Evsel Katı Atık Tarife Raporlarının İlçe Belediye Meclis Kararında kabul edildiği sekliyle kabulünün görüldüğü" yolunda tespitlere yer verildiği ve dava konusu kararın uygun bulunmasına dair Manisa Büyükşehir Belediye Meclisinin 12/01/2021 gün ve 2021/29 sayılı kararında da söz konusu Komisyon tespitlerine aynen yer verilmiş olduğu, bu haliyle Manisa ilindeki ilçelere ilişkin katı atık bedellerinin toplama ve tasıma bedellerinin ilçe belediye meclislerince herhangi somut bilgi ve belge olmaksızın farklı olarak belirlendiği ve bu meclis kararlardaki farklılıkların yetkili Büyükşehir Belediye Meclisince fark edilmesine karsın meclis kararları ile tespit edilen bedellerin herhangi hukuki ve maddi denetime tabi tutulmaksızın aynen onaylandığı görülmektedir. Nitekim, Mahkememizin 22/03/2022 tarihli ara kararı ile davalı Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığından, 2021 yılı evsel katı atık toplama ve tasıma maliyeti Şehzadeler ilçesinden daha düşük ücret tespit edilen diğer ilçe belediye meclis kararlarının aynen onaylanması nedeniyle söz konusu ilçeler için Şehzadeler ilçesinden daha düşük tutarda ücret belirlenmesine dair tüm somut evrakın da eklenilmesi suretiyle, ilçeler arasında farklı katı atık bedeli belirlenmesinin maddi ve hukuki gerekçelerinin, ayrıca evsel katı atıkların toplama ve tasıma maliyeti için il genelinde yeknesaklığın sağlanması için hangi ilke ve kriterlerin uygulandığının açıklanmasının istenilmesine karsın bu hususlara yönelik herhangi bir bilgi ve belge gönderilmediği görülmektedir. Bu durumda, Manisa Büyükşehir Belediye Meclisinin 12/01/2021 gün ve 2021/29 sayılı kararıyla onaylanması üzerine kesinlik ve icrailik kazanan Şehzadeler ilçesine ilişkin katı atık bedellerinin mevzuata ve maddi gerçeklere uygun olarak belirlendiğinin somut bilgi ve belgelerle ortaya konulamadığı, nitekim bu hususun dava konusu işlemin kesinleşmesine ilişkin süreçteki Komisyon ve Meclis kararları ile de kabul edildiği, öte yandan Manisa iline bağlı ilçelerde kahir ekseriyetle dava konusu kararla belirlenen katı atık ücretinden daha düşük tutarlarda katı atık tarife bedelleri belirlenmiş olduğu hususları birlikte nazara alındığında, Şehzadeler ilçesinde 2021 yılı evsel katı atık tarifelerinin kabulüne ilişkin dava konusu belediye meclis kararında hukuka uyarlık bulunmamıştır. Nitekim benzer bir uyuşmazlıkta, İzmir Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 05/11/2021 tarih ve E:2021/654, K:2021/995 sayılı kararı da bu yöndedir. Yine, yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar ile istikrar kazanmış idari yargı kararları uyarınca, katı atık bertaraf tarifesinin/ücretlerinin tam maliyet esasına göre belirlenmesi; tam maliyetin ise (esasen) toplama, tasıma ve bertaraf bedellerinin birlikte hesaplanması suretiyle tespit edilmesi gerektiği, bu bağlamda uyuşmazlıkta olduğu -sadece- toplama ve tasıma maliyetleri esas alınarak katı atık ücreti belirlenmesine matuf ilçe belediye meclisi kararlarının -bertaraf maliyeti eklenilmeksizin doğrudan yetkili Büyükşehir Belediye Meclisince onaylanarak icrailik vasfı kazandırılmasının hukuka açıkça aykırı olacağı dikkate alındığında, katı atıkların toplanmasına ve taşınmasına ilişkin dava konusu ilçe belediye meclisi kararının, davalı Büyükşehir Belediye Meclisince bertaraf ücreti dahil edilmeksizin -doğrudan- onaylanarak yürürlüğe konulmuş olması nedeniyle de dava konusu kararda hukuka uyarlık görülmemiştir. Dava konusu işlemin (tümünün) iptaline, davacı tarafından karşılanan 626,30-TL tutarındaki yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, Davalı Şehzadeler Belediye Başkanlığı tarafından yapılan 421,20-TL İstinaf yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, artan posta avansının talep edilmesi halinde derhal, talep edilmemesi halinde ise kararın kesinleşmesini müteakiben ilgili tarafa iadesine, kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (30) gün içinde İzmir Bölge İdare Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere, 14/04/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
ALINAN FAZLA ÜCRETİN HALKA İADESİ İÇİN ÇALIŞACAĞIZ
Konuyla ilgili açıklama yapan Emrah Azboy, “Şehzadeler halkı, kendilerinin menfaatini korumamız için bizi belediye meclis üyesi seçtiler. Bizde onların menfaatini korumak amacıyla ilçe belediyesinde ret kararı vermiştik. Ben de halkın menfaati yüksek olduğu için 2021’in Ocak ayında davayı açtım. Zaman içerisinde öncelikle yürütmeyi durdurma kararı almıştık. Daha sonra bu karar iptal oldu. Onlarda üst mahkemeye taşıdılar. Üst mahkeme Manisa Büyükşehir Belediyesi’nin de müdahil olmasını isteyerek tekrardan Manisa’ya gönderdi davayı. Daha sonra Manisa 1. İdare Mahkemesi büyükşehirden de aldığı bilgiler neticesinde bu tarifenin hukuka uygun olmadığını, yanlış yapıldığını yani tarifede yanlışlıkların olduğunu, 17 ilçede uygulamalarda uyumsuzlukların olduğunu tespit etti. Ve bunun tüm aboneler açısından iptaline karar verdi. Alınan kararla 2021 tarifesi iptal oldu. MHP’li Manisa Büyükşehir Belediyesi ile AK Parti’li Şehzadeler Belediyesi bu davanın neticesini tahmin ettiklerinden dolayı 2022 tarifesini büyükşehir belediyesi yapmak zorunda kaldı. Bundan dolayı Manisa Büyükşehir Belediyesi metreküp üzerinden yeni tarifeyi hazırladığı için Şehzadeler halkının cebinden fazla para çıkmasını böylece önlemiş olduk. Mahkeme bizim haklı davamızı kabul etti. Ve hukuksuzluğun kararını verdi. Tüm aboneler açısından 2021 Katı Atık Tarifesi iptal oldu. Şehzadeler Belediyesi Meclis Üyesi olarak açtığım dava neticesinde 2021 Katı Atık tarifesi hukuka uygun olmadığı ve hesaplamaların, yanlış eksik yapıldığı ve bu şekilde tescillenmiş oldu. Bununla alakalı gerekli çalışmaları yürüteceğiz. Ve 2021 tarifesindeki yanlış hesaplamalar neticesinde fazla elde edilen gelirlerin halka iadesi için yeniden çalışmalar yürüteceğiz. Açılan davalar neticesinde Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Cengiz Ergün elde edilen mahkeme kararı sonucu kullanılan su miktarı üzerinden alınması yönündeki meclis kararıyla Manisa halkından fazla tahsil edilen ücreti engellemiş olduk. Hukuksal anlamda Manisa Yurttaş İnsiyatifi’nin destekleriyle bu davayı devam ettirdik ve kazandık.” diye konuştu. CÜNEYT HASÇELİK
